De maatregelen kunnen de EU tegen 2050 koolstofvrij maken
Aanhoudende kostenconcurrentiekracht zal de groei van zonne- en windenergie tegen 2050 versnellen, volgens het jaarlijkse Green Transition Scenarios Report van Statkraft. Het rapport bevestigt dat het betaalbaarder is om over te stappen dan om door te gaan met een energiesysteem met emissies. Hier delen de analisten de aanvullende maatregelen die nodig zijn om de EU koolstofvrij te maken.
De energietransitie kan niet worden gestopt, maar kan wel vertraging oplopen in vergelijking met wat nodig is om de doelstellingen van Parijs te bereiken. Maar zelfs in een vertraagd geval heeft de overgang grote voordelen voor de samenleving in vergelijking met de status-quo.
Daarin ligt de essentie van Statkraft's jaarlijkse Green Transition Scenarios 2024, een rapport waarin de acties worden geprojecteerd die nodig zijn om de EU en de wereld tegen 2050 koolstofvrij te maken
De EU in beeld
Dit jaar, nu in de 9e editie, werpt het rapport een speciale blik op de energietoekomst van de EU.
"Kostenconcurrentievermogen blijft de verschuiving van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie stimuleren", zegt Torjus Bolkesjø, Head of Global Energy Drivers bij Statkraft.
"Ons rapport voorspelt een voortdurende versnelling van de ontwikkeling van hernieuwbare energie in alle scenario's."
"In het scenario met een versnelde transitie (in ons rapport het Groene Transitiescenario genoemd) bijvoorbeeld, groeit de elektriciteitsopwekking uit zon en wind alleen al met respectievelijk acht en vijf keer", voegt hij eraan toe.
Een EU-energieactielijst
De EU is wereldwijd een koploper op het gebied van klimaatactie. Tot op heden is de uitstoot van broeikasgassen in de regio met een derde gedaald ten opzichte van het niveau van 1990 (2022), terwijl de economie in dezelfde periode met ongeveer tweederde is gegroeid. Toch blijft er een belangrijke to-do-lijst over om de doelstellingen van de regio voor 2050 te bereiken.
"De energietransitie in Europa zal niet stoppen, maar het tempo kan variëren", legt analist en hoofdauteur van het rapport, Mari Gross Viddal, uit. "Uit onze analyse blijkt dat het verschil in snelheid ligt in een aantal specifieke acties."
Hieronder hebben we vier van die acties uitgelicht.
De volledige lijst is te vinden in het EU-deel van het rapport.
1. Versnel de uitbouw van hernieuwbare elektriciteit
Hernieuwbare energiebronnen zijn nu al de goedkoopste bronnen van nieuwe energie en de kosten zullen naar verwachting verder dalen. Ons Green Transition Scenario voorspelt dat de opwekking van zonne- en windenergie alleen al tegen 2050 respectievelijk 8 en 5 keer zal toenemen.
2. Stimuleer energie-efficiëntie en gedragsverandering
Een grotere energie-efficiëntie en het mogelijk maken van gedragsverandering in de hele economie kunnen leiden tot een aantal aanzienlijk positieve veranderingen: lagere energierekeningen voor consumenten, minder luchtvervuiling, minder druk op de natuur en minder emissies. In ons scenario voor een groene transitie wordt de uiteindelijke vraag naar energie in de EU met 36% verminderd
3. Maak snellere elektrificatie mogelijk
Volgens onze analyse zullen sectoren als transport, gebouwen en industrie tegen 2050 aanzienlijk overstappen van fossiele brandstoffen naar elektriciteit. Als we het groene transitiescenario van het rapport vergelijken met het vertraagde scenario, zou de transitie van deze sectoren goed kunnen zijn voor 55% van de extra emissiereducties tegen 2050. Dit vereist nationaal beleid dat prioriteit geeft aan elektrificatie, waardoor bijvoorbeeld het gebruik van elektrische verwarmingssystemen kan worden versneld.
4. Snelle en parallelle uitbouw van schone, flexibele energieoplossingen
Het bouwen van flexibele energieoplossingen parallel aan de uitbouw van intermitterende bronnen zoals wind en zon is een beheersbare uitdaging. Onze analyse neemt Duitsland als voorbeeld, waar een verdubbeling van de flexibiliteitscapaciteit nodig is tot 2050, waar systeembatterijen en interconnectoren de grootste bijdrage leveren.
Zoals het rapport voorspelt, is de aanhoudende achteruitgang van fossiele brandstoffen in de komende decennia een zekerheid. Dat geldt ook voor hun vervanging door hernieuwbare technologieën. Dit is een win-win-win-transitie voor de regio, legt Bolkesjø uit. "Het ontwikkelen van een door hernieuwbare energie gedomineerd energiesysteem is de snelste en goedkoopste weg naar een veerkrachtig, betaalbaar en klimaatvriendelijk Europees energiesysteem."
Dat zou goed nieuws zijn voor Europa, en goed nieuws voor de Europeanen.